Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật – Ôn tập và giải đề chuẩn xác

Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật là một trong những kiến thức trọng tâm trong chương về hình học không gian. Tham khảo phương pháp giải đề và các ví dụ minh họa cụ thể để hiểu sâu hơn và dễ dàng ghi nhớ trong quá trình ôn tập.

Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật

Hình hộp chữ nhật là một loại hình học không gian, gồm 6 mặt là các hình chữ nhật. Hai mặt đối diện song song với nhau và có diện tích bằng nhau.

công thức tính thể tích của hình hộp chữ nhật
Một hình hộp gồm chiều rộng, chiều dài và chiều cao

Thể tích là một đơn vị đo lường, xác định khoảng không gian mà vật chiếm chỗ. Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật như sau:

V = a x b x h

Trong đó:

  • a là chiều dài của hình hộp chữ nhật
  • b là chiều rộng của hình hộp chữ nhật
  • h là chiều cao của hình hộp chữ nhật

Phương pháp giải bài toán tính thể tích hình hộp chữ nhật

Tính thể tích hình hộp chữ nhật là một trong những dạng đề cơ bản và thường xuyên có trong đề thi. Để giải các bài toán này, việc ghi nhớ chính xác công thức tính hình hộp chữ nhật là bắt buộc.

Thông thường, đề bài sẽ cho một số dữ liệu liên quan như diện tích xung quanh, diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật. Bạn cần dựa vào các thông số cho trước để tính toán và định độ dài các chiều.

Ngoài ra, nắm rõ tính chất của hình hộp chữ nhật cũng là điều cần thiết. Các cạnh có độ dài bằng nhau, song song với nhau, vuông góc với nhau,… sẽ giúp bạn tính toán trở nên đơn giản hơn.

Trong trường hợp cần thiết, cần chia khối thành các hình hộp khác nhau. Từ đó, dễ dàng tính toán được tổng thể tích của hình cho trước.

Bài tập vận dụng công thức hình hộp chữ nhật

Tham khảo một số bài tập vận dụng tính thể tích hình hộp chữ nhật từ cơ bản đến nâng cao dưới đây.

1/ Bài tập vận dụng 1 – Áp dụng công thức thể tích hình hộp chữ nhật cơ bản

Học sinh áp dụng công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật để đưa ra đáp án chuẩn xác.

Ví dụ 1

Cho hình hộp chữ nhật có chiều dài là 12cm, chiều rộng là 8cm và chiều cao là 4cm. Xác định thể tích của hình hộp nêu trên.

Bài giải:

Thể tích của hình hộp chữ nhật là:

V = a x b x h = 12cm x 8cm x 4cm = 384 cm3

Ví dụ 2

Tính thể tích hình hộp chữ nhật sau. Cho biết, chiều dài là 15cm, chiều rộng là 10cm và chiều cao là 2cm.

Bài giải:

Thể tích của hình hộp chữ nhật được xác định như sau:

V = a x b x h = 15cm x 10cm x 2cm = 300 cm3

Ví dụ 3

Hộp chữ nhật có chiều dài là 15cm, chiều rộng là 9cm và chiều cao là 7cm. Tính thể tích của hộp chữ nhật này.

Bài giải:

Thể tích của hình hộp chữ nhật được xác định như sau:

V = a x b x h = 15cm x 9cm x 7cm = 945 cm3

Ví dụ 4

Tìm chiều cao của một hộp chữ nhật có thể tích 420cm3, chiều dài là 14cm và chiều rộng là 3cm.

Bài giải:

Chiều cao của hình hộp chữ nhật là:

V = a x b x h

=> 420 = 14 x 3 x h

=> Chiều cao h = 10cm

2/ Bài tập vận dụng 2 – Áp dụng công thức tính thể tích hình chữ nhật chi tiết

Để xác định được thể tích đối tượng được chỉ định, bạn cần vận dụng linh hoạt các kiến thức liên quan về hình học, vật lý,…

Ví dụ 1

Tính thể tích hình hộp với dữ liệu được mô tả dưới đây:

công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật
Tính thể tích hình hộp cho trước

Bài giải:

Tách hình hộp thành hai hình hộp như hình vẽ sau:

  • Hình hộp chữ nhật A có: Chiều dài 12 cm, chiều rộng 8 cm và chiều cao 5cm
  • HÌnh hộp chữ nhật B có: Chiếu dài 6 cm, chiều rộng: 12 cm – 7 cm = 5 cm, chiều cao 5 cm.
công thức tính hình hộp chữ nhật
Tính thể tích bằng cách phân chia thành các khối hình

Thể tích hình hộp chữ nhật A là: V = 12 x 8 x 5 = 480 cm3

Thể tích hình hộp chữ nhật B là: V = 5 x 6 x 5 = 210 cm3

Tổng diện tích hình hộp là: 480 + 210 = 690 cm3

Ví dụ 2

Tính thể tích của một hộp chữ nhật có chiều dài 10cm, chiều rộng 8cm và chiều cao 6cm nếu một lỗ hình tròn bán kính 2cm được đục ra khỏi một mặt phẳng của nó.

Bài giải:

Thể tích của hình hộp chữ nhật là:

V = a x b x h

=> V = (10 x 8 x 6)

=> V= 480 cm3

Diện tích hình tròn bị đục ra khỏi một mặt phẳng là:

S = πR2

=> S = π x 22 x 6

=> S = 75.4

Như vậy, thể tích cần tìm là V = 480- 75.4 = 404.6 cm3

3/ Bài tập vận dụng 3 – Giải bài toán dựa trên công thức tính thể tích của hình hộp chữ nhật

Đề bài: Tính thể tích hòn đá nằm trong bể nước dưới đây.

công thức thể tích hình hộp chữ nhật
Xác định thể tích hòn đá trong bể

Bài làm:

Thể tích của nước trong bể cá khi chưa có hòn đá là:

V nước= a x b x h

=> V nước = 10 x 10 x 5

=> V nước= 500 cm3

Tổng thể tích của bể nước sau khi bỏ hòn đá vào bên trong là:

V (nước + đá) = a x b x h

=> V (nước + đá) = 10 x 10 x 7

=> V (nước + đá) = 700 cm3

Thể tích của hòn đá là:

V đá = V (nước + đá) – V nước

=> V đá = 700 – 500

=> V đá = 200 cm3

Kết luận

Những chia sẻ về công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật là kiến thức bổ ích bạn không nên bỏ qua. Thông qua các bài tập vận dụng cụ thể, việc tính toán thể tích trở nên đơn giản và dễ hiểu hơn.

Bài viết liên quan

  • Hướng dẫn công thức tính khoảng cách giữa hai đường thẳng và bài tập mẫu có lời giải

    Hướng dẫn công thức tính khoảng cách giữa hai đường thẳng và bài tập mẫu có lời giải

    Tìm hiểu chi tiết công thức tính khoảng cách giữa hai đường thẳng với các trường hợp song song, chéo nhau, cắt nhau trong không gian và mặt phẳng. Kèm bài tập mẫu có lời giải.

  • Khám phá công thức tính diện tích xung quanh hình trụ và bài tập ứng dụng

    Khám phá công thức tính diện tích xung quanh hình trụ và bài tập ứng dụng

    Tìm hiểu công thức tính diện tích xung quanh hình trụ với phương pháp giải chi tiết, dễ hiểu. Bài viết gồm công thức cơ bản, ví dụ minh họa và bài tập thực hành có lời giải.

  • Công thức tính diện tích hình trụ và bài tập ứng dụng có đáp án

    Công thức tính diện tích hình trụ và bài tập ứng dụng có đáp án

    Hướng dẫn công thức tính diện tích hình trụ từ cơ bản đến nâng cao với các ví dụ minh họa chi tiết. Tìm hiểu cách tính diện tích đáy, xung quanh và toàn phần của hình trụ tròn xoay.

  • Hướng dẫn chi tiết công thức tính mét khối m3 và cách quy đổi đơn vị thể tích

    Hướng dẫn chi tiết công thức tính mét khối m3 và cách quy đổi đơn vị thể tích

    Tìm hiểu công thức tính mét khối m3 đơn giản cho hình hộp, hình trụ. Hướng dẫn quy đổi sang lít, kg và ứng dụng tính thể tích bể nước, gỗ, bê tông trong thực tế.

  • Tổng hợp các công thức tính thể tích hình cầu và bài tập áp dụng có lời giải

    Tổng hợp các công thức tính thể tích hình cầu và bài tập áp dụng có lời giải

    Tìm hiểu công thức tính thể tích hình cầu đơn giản qua các ví dụ thực tế. Hướng dẫn chi tiết cách tính theo bán kính, đường kính kèm bài tập mẫu dễ hiểu cho học sinh.

  • Lý thuyết công thức thể tích khối tròn xoay và phương pháp giải chi tiết cho học sinh

    Lý thuyết công thức thể tích khối tròn xoay và phương pháp giải chi tiết cho học sinh

    Tìm hiểu chi tiết công thức thể tích khối tròn xoay với hướng dẫn tính toán đơn giản. Bao gồm các trường hợp quanh trục tọa độ, ví dụ minh họa và bài tập có lời giải cụ thể.